Estetik Diş Hekimliği Hakkında Bilmeniz Gerekenler

Herkes mükemmel bir gülümsemeye sahip olmak ister, fakat herkes şanslı olmayabiliyor. Ortodontik tel takması gerekmemiş şanslı insanlardan olduysanız da, dişlerinizde sigara ve kahve gibi alışkanlıklarla oluşan lekeler, kırıklar ve genel kirli bir görünüş ortaya çıkabilmektedir.

Geçmişte yılda 1-2 defa diş temizletmek hariç dişin görünüşünü düzeltmek için yapılabilecek çok şey yoktu. Ama son 25 yılda diş hekimliğindeki malzeme, teknoloji ve restoratif tekniklerdeki gelişmeler, bizim, orjinali kadar güçlü ve renk değişimlerine dirençli dişlere sahip olabilmemizi sağladı. Eğer gülüşünüzü aydınlatmak veya bozuklukları düzeltmek istiyorsanız muhtemelen bugüne kadarki en iyi dönemde yaşıyoruz ve estetik diş hekimliği prosedürleri şu an çok revaçta…

Fakat kararınızı vermeden önce düşünmeniz gereken birkaç konu var…

• Tedavi maliyeti yüksek olabilir. Hassas bir teknik ve pahalı materyaller sebebiyle kaliteli estetik diş hekimliği hizmetlerini ucuza bulmayı beklemeyin.
• Çoğu estetik diş hekimliği işlemi sigortalar tarafından karşılanmaz.
• Kullanılan maddeler yok edilemez değildir. Porselen kuronlar, inleyler(dolgular) ve laminateler artık olduklarından çok daha güçlü ve dayanıklılar ama sonsuza dek dayanamazlar. Kırılıp çatlayabilirler veya kullanılan dolgu maddesi zayıflayabilir. Eğer 70 yaşındaysanız restorasyonlarınızın sizden uzun dayanma ihtimali vardır. Ama genç insanların bu işlemi 10-15 yılda bir tekrarlamaları gerekebilir.
• Gerçekçi olmak önemlidir. Estetik diş hekimliği işlemlerde uzman olan diş hekimleri kullanılan materyalleri çok iyi uyumlandırabilirler, gerçekten etkileyici olabilmeleri için kullanılan maddeleri şekillendirip, parlatabilirler ama ağzınızın şeklini, teninizin rengini veya genel görünüşünüzü değiştiremezler. Diş restorasyonlarının doğal gözükmesi için size uyması gerekir. Estetik diş hekimliği görünüşünüzü geliştirir, olumlu katkıda bulunur ama sizi tamamen değiştirmez. İstisnalar dışında dişlerinizi yaptırdığınızda yepyeni bir siz ve tüm hayatınızın değişmesini beklemeyin. Daha iyi ve rahat hatta etkileyici bir şekilde gülmek sosyal ve iş yaşantınız çok olumlu katkıları olacaktır ama gerçekçi beklentiler içinde olmak gerekir, bu konuda da ne elde edilebileceği ve sınırlar konusunda diş hekiminiz sizi yönlendirecektir.

Dijital Gülüş Tasarımı

Bilgisayar teknolojisindeki gelişmeler sayesinde tedavi başlamadan dişinizin önceki ve sonraki hallerini görebilmeniz mümkündür. Dijital Gülüş Tasarımı denilen bu yöntem, diş hekiminin, size istediğiniz tedavi ile ilgili detaylı bilgi verebilmesini sağlar.

Tedaviye başlamadan, bu teknolojiyi kullanarak diş hekimi, dişinizin görüntüsünü ekrana yansıtarak ve üzerinde düzeltmeler yaparak istediğiniz tedavi sonrası nasıl gözükeceğini gösterebilir. Bu işlemin çok basit ve hızlı olmayabileceğini ve ekstra bir maliyeti olabileceğini bilmeniz gerekir.

Görüntüleme gerekli de olmayabilir. Eğer kırık dolduracaksanız veya dişlerinizin arasını daraltacaksanız bilgisayar ekranı olmadan da sonuçları tahmin edebilirsiniz. Eğer daha kompleks bir işlem düşünüyorsanız görüntüleme yararlı olabilir.

Ek bir konu da dijital gülüş tasarımında oluşturulan görüntüler 2 boyutlu olduğu için gerçekte oluşacak 3 boyutlu derinlik hissini tam veremeyebilirler bu noktada elde edilecek görüntünün sadece “fikir edinmek” amacıyla faydalı olduğunu bilmeniz gerekir, bu konuda daha gerçekçi beklentileri ölçü alınarak elde edilen modellerde yapılması planlanan dişlerin bir maketinin yapılması (buna mockup denir) ve mümkünse ağzınızda dişlerinizin üzerine bir akrilik maddesi ile uygulanması ile karşılayabilirsiniz.

Günümüzde birçok diş hekimi bu teknolojileri kullanmakta veya çalıştıkları laboratuvarlardan bu hizmeti alabilmektedirler.

Gülüş Tasarımı: Günümüzde Estetik Diş Hekimliği

Günümüzde tüm dünyada genç bir görünüm kazanmaya karşı artan bir ilgi var. Bu, tabii ki gülümsediğimiz zaman ağzımıza da yansıyor hatta daha da iyisi genç ve güzel bir gülüş yüzümüzün ve bizim daha genç görünmemizi de sağlıyor. Son yıllarda daha fazla insan, düzgün, lekesiz ve kırıkları olmayan dişlere ilgi duymaya başladı.

Bu, tabii ki yenileme programları yayınlayan televizyon programları sayesinde de ilgi uyandırıyor. Beyazlatma ürünü reklamları gazete, dergi, internet ve televizyonlarda çok yaygın olarak görülüyorlar. Gülüş yenileme ve beyazlatma ürünleri hakkında çeşitli makaleler yazılıyor. Bu yüzden insanlar dişlerinin düzgün ve parlak olmalarını istiyorlar. Diş klinikleri tüketici arzına uyarak porselen laminate, diş beyazlatma, amalgam dolgunun beyaz dolguyla (kompozit veya porselen onley) değişmesi gibi çeşitli hizmetler sunuyorlar.

Amerika’da yılda ne kadar estetik diş tedavisinin yapıldığından kimse emin değil. 1996’dan 2010 yılına kadar American Academy of Cosmetic Dentistry‘nin üye sayısı iki katına çıkarak 4700’e ulaştı. Diş hekimlerinin %95’ten fazlası şu an beyazlatma tedavisi uyguluyor ve nerdeyse bütün diş hekimleri estetik hizmetler veriyorlar.

Çoğu estetik diş hekimliği hizmeti tedavi dolgu, kuron veya benzeri restorasyonlar içermedikleri taktirde sigorta tarafından karşılanmazlar. Estetik kabul edilebilen ve sigorta tarafından karşılanmayan tedaviler tam seramik kuronlar, porselen laminate ve kompozit dolgudur. Estetik tedaviler çok rahat tek diş başına maliyeti 1000 TL nin üstüne çıkabilir. Zorluğuna ve fiyatına rağmen, çoğu insan gülümsemelerini yenilemenin, yeni elbise almak ya da yeni saç modeli kadar önemli olduğunu hissediyor.

Kozmetik tekniklerdeki gelişmeler sayesinde, diş hekimleri amalgam veya altın kullanmadan hasarlı dişleri tamir edebilmektedirler.

Yeniymiş Gibi Güzel

Diş hekimleri yıllardır estetik restorasyonlar yapmalarına rağmen, eski kompozit dolgular gibi, kullanılan malzemeler zamanla çatlayıp renk solmasına uğrayabiliyorlar.

Yeni kompozit malzemeler ve porselen kaplamalar eskisinden çok daha güçlüler ve renk değiştirmesine çok daha fazla dayanabilirler. 10-20 yıl önce dişleri kırılan insanlar ya böyle yaşıyor ya da zaman alan ve pahalı olan porselen kuron tedavisini kullanıyorlardı. Ön dişlerdeki bozukluklarda porselen kuron uygulamaları hala kullanılmalarına rağmen; küçük bozuklukları, kırıkları ve zarar görmüş dişleri kompozit dolgu ile onarmak ve rengini komşu dişlere uydurmak mümkündür, daha ciddi estetik sıkıntılarda ve beklentinin yükseldiği durumlarda ise tüm şartlar uygunsa porselen laminate uygulaması en üst düzey sonuçları vermektedir.

Diş hekimlerinin bilgisayar ekranında dijital gülüş tasarımı yapabilmelerini sağlayan görüntü teknikleri de mevcuttur. Tedavi olmak isteyen hasta, kararını vermeden önce sonuçları görebilir. Bu görüntüleme tekniği nispeten yeni olduğundan yaygınlığı daha az olabilir.

Farklı Seçenekler

Aralıklı veya kırığı olan dişler kompozit dolgularla (bonding işlemi olarak da geçmektedir) düzeltilebilir. Örneğin, diş hekiminiz kompozit dolguyla (bonding işlemiyle) hasarlı bölgeyi onarabilir. Bahsedilen kompozit çesitli renklerde bulunur. Diş hekimi tarafından şekillendirilen kompozit materyali özel mavi halojen ya da led ışık uygulandığında anında sertleşir. Dişinizin orjinal rengini alana kadar zımparalanıp, düzleştirilip, cilalanabilir. Kompozit dolgularda (bonding’te) unutulmaması gereken nokta materyalin esası plastik esaslı bir dolgu malzemesidir, optik ve fiziksel özellikleri ne kadar yükseltilmiş de olsa porselen kadar optik özellikleri yüksek ve dirençli bir materyal değildir, en büyük avantajı daha az diş dokusuna dokunulabilmesi ve küçük alanlara uygulanabilmesidir.

En popüler estetik diş tedavileri, ön dişlere kompozit dolgu (bonding) , diş beyazlatma ve porselen laminate venerlerdir.

Adeziv diş hekimliğindeki (tıbbi yapıştırıcılardaki) gelişmelerle çoğu tedavi, artık dişin mine bölgesi daha az kesilerek yapılmaktadır. Eski diş malzemeleri dişin şekli kadar yerlerine oturduklarından diş hekimleri yapılan restorasyonun oturması için minesinden daha fazla kesiyorlardı. Fakat bugün kullanılan yapıştırıcılar çok daha güçlü olduklarından dişin yüzeyine fazla işlem yapılmadan kullanılabiliyorlar hatta tam tersine ne kadar kaliteli ve bol diş minesine yapışma sağlanırsa o kadar yüksek oranda direnç ve estetik elde edilmektedir, bu noktada ağız ve diş yapısı uygunsa hiç hazırlık yapmadan “prepless” uygulanabilen estetik diş hekimliği tedavileri mevcuttur.

İhtiyacınıza göre yapılabilecek bir çok estetik tedavi vardır. Örneğin:

• Lekeli veya rengi solmuş dişler: Dişi kaplayan mine tabakası leke tutabilir ve alt tabaka olan dentin zamanla sarılaşır. Beyazlatma sağlıklı dişler için iyi bir seçenektir, aşırıya kaçılmadığı sürece.
• Kırıklar: Bu bölgeler kompozit denilen diş rengi materyalle (bonding) doldurulabilir. Kompozitin rengi dişinize uydurulabilir ve düzleştirilip cilalandığında çevre yüzeylerle aynı renge sahip olur.
• Çürükler veya Çatlaklar: Arka dişler için amalgam dolgu iyi bir çözüm olsa da çoğu insan gülümsediklerinde ağızlarında metal gözükmesini istemezler. Ayrıca estetik kaygılar dışında amalgamın içindeki civa solunması ve ağızda sürekli bulunması açısından da bir çok risk ve soru işaretini beraberinde getirmektedir, bir çok ülkede ve Amerika’da bazı eyaletlerde amalgam kullanımı yasaklanmıştır, amalgamın global olarak kaldırılması şu an için düşünülemez ama daha iyisine ulaşma imkanı olanlar için doğru bir teknik ve uygulama ile yapılan kompozit dolgular, porselen onleyler veya kuronlar daha iyi alternatiflerdir. Bu dolgular kırık ve çatlakları doldurmak için kullanılır. Bazı diş renginde olan dolgular çürük temizlendikten sonra direkt olarak kaviteye uygulanarak yapılır bunlar kompozit vb dolgu malzemeleridir, diğerleri ise daha büyük kavite ve diş eksikliklerinde hasta ağzından ölçü alınıp laboratuvarda yapılarak yerlerine yapıştırılırlar.
• Eşit olmayan dişler: Bir dişin yanındakilerden daha uzun olması nadir görülen bir şey değildir. Tekrar konturlama (cosmetic reconturing) denilen işlemle diş hekimi, dişin şeklini düzeltebilir ve güzel bir cila ile dişinizi bu şekliyle bozulmadan uzun süre kullanabilirsiniz.
• Dişler arası boşluk : Dişler arasındaki küçük boşluklar kompozit dolgu maddesi (bonding ile) kullanılarak kapatılabilirler. Daha büyük açıklıklar için diş hekimleri porselen kuron veya laminate tavsiye ederler. Porselen laminateler (yaprak porselenler) en pahalı kozmetik tedavilerdendir. Ultra ince porselenden yapılan laminate dişin önüne yapışarak yepyeni bir görüntü verir. Diş hekimi, boşlukların düzeltilmesi için sizi ortodontiste yönlendirebilir. Boşlukları doldurmak için kullanılan yöntem istediğiniz görüntüye bağlıdır. Bazı insanlar boşlukları önemsemezler. Bazıları ise bunların çok farkında olup düzeltilmelerini isterler. Siz ve diş hekiminiz en iyi tedaviyi seçebilirsiniz. Bazı durumlarda en iyisi, tedavi yapmamak bazen ise kompozit dolgu (bonding), porselen laminate ve ortodontiste danışmaktır.
• Kırık veya çarpık diş: Eğer bir diş kırıksa veya yapısal olarak zayıfsa, porselen kuron ile restore edilmesi gerekebilir. Bugün ön dişlerde kullanılan kuronlar tam seramik materyallerden yapılıp iyi bir işçilikle gerçeğine çok benzerler. Kuron tam seramik veya metal seramik olabilir. İki kuron da gayet iyi sonuçlar vermektedir. Hangisinin kullanılacağı size ve diş hekiminize bağlıdır. Metal altyapılı olanlar arka bölgelerde fonksiyonel ve uyum anlamında iyi sonuç verseler de ön dişlerin olduğu bölgede hem estetik hem de diş etlerinin metal rengiyle renkleşmesinden dolayı ilk tercih olarak daha az tercih edilmelidirler.

Diş bozukluklarını düzeltmek için kullanılan teknikler çeşitlidir. Tedaviye başlamadan önce geri dönüş olmadığı için iyice düşünülerek karar verilmelidir.